De impact van virtual reality op werk en ziekteverzuim

Inleiding: Virtual reality en werk

Virtual Reality (VR) is een door de computer gegenereerde simulatie van een driedimensionaal beeld of een omgeving waarmee interactie mogelijk is. Je maakt gebruik van een headset die beweging kan vastleggen en zintuiglijke informatie kan verwerken, zodat de gebruiker het gevoel heeft in de kunstmatige wereld te zijn gestapt. Naarmate deze technologie volwassener wordt, komt deze steeds vaker voor in industrieën zoals geneeskunde, architectuur, engineering, enz. Als arbeidsdeskundige ben ik altijd op zoek naar manieren om mensen langer en beter aan het werk te helpen. Zo zie ik dat VR ook voor re-integratiedoeleinden tot geweldige toepassingen kan leiden.

VR wordt steeds populairder

De toekomst van Virtual Reality ziet er rooskleurig en veelbelovend uit. Nu VR-headsets beschikbaar zijn voor slechts € 30, is het geen verrassing dat de verkoop in de branche met meer dan 100% is gestegen in vergelijking met vorig jaar. We leven in spannende tijden waarin technologie voortdurend evolueert om het leven van mensen gemakkelijker te maken. Virtual reality is een van de tools die ons kunnen helpen dingen te ervaren die voorheen onmogelijk waren, zoals een concert kunnen bijwonen vanuit het comfort van je woonkamer, of zien hoe het is om de Everest te beklimmen zonder alle risico’s te hoeven nemen.

Huidig gebruik van Virtual Reality op de werkplek

Virtual reality is een technologie dat veel mensen nog niet hebben kunnen ervaren. Bedrijven gebruiken virtual reality om meer meeslepende ervaringen met hun klanten te creëren.

Sommige bedrijven gebruiken virtual reality als promotiemiddel door evenementen te organiseren die alleen met virtual reality-headsets kunnen worden ervaren. Ook zijn er al organisaties die VR gebruiken als een educatief hulpmiddel om hun medewerkers te onderwijzen over veiligheidsprocedures.

Hoe VR het ziekteverzuim kan beïnvloeden

Virtual reality is een meeslepende ervaring die fysieke aanwezigheid in een echte of ingebeelde omgeving simuleert en wordt gerepliceerd via een virtuele wereld.

In zekere zin is het de ultieme ontsnapping aan de eentonigheid van het werk. Werknemers zijn misschien meer gemotiveerd om op tijd aan hun bureau te verschijnen als ze naar een boeiendere plek kunnen gaan dan naar een grimmige kantoorruimte.

En hoewel sommige mensen zich misschien zorgen maken dat VR werknemers nog meer kan laten verzuimen, hebben onderzoeken aangetoond dat het ziekteverzuim niet is gestegen in sectoren waar virtual reality al jaren wordt gebruikt.

Volgens een onderzoek van onderzoekers van Stanford University en Autodesk Inc. hadden werknemers met toegang tot VR zelfs een 8% hoger algemeen aanwezigheidspercentage dan werknemers zonder toegang tot VR. Meer over onderzoek door Stanford University kun je hier lezen.

De toekomst van Virtual Reality in werk

De toekomst van virtual reality lijkt de toekomst van werk te zijn. VR-technologie zal steeds meer worden gebruikt onder werknemers om een meeslepende ervaring te bieden, waardoor ze verschillende scenario’s kunnen verkennen die in de echte wereld niet mogelijk zijn. De virtual reality kan voor verschillende doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld voor trainingen of projectpresentaties. Echter zijn er veel meer toepassingen.

Zo kun je in de toekomst via VR een heftruck besturen of je heftruck diploma halen. Daarmee zorg je ervoor dat ook mensen met beperkingen minder afhankelijk zijn van mobiliteit om werk uit te voeren. Als arbeidsdeskundige zie ik vele mogelijkheden om mensen aan het werk te helpen, zowel als hun leven te verbeteren. Combineer je deze beide, dan kan het naar mijn idee ziekteverzuim voorkomen.

Zaken waarvan dat ik denk dat VR meerwaarde voor kan bieden ter voorkoming van ziekteverzuim en vergroten van werkmogelijkheden:

  • Diploma’s halen via de virtuele wereld (meer mogelijkheden voor werk = minder ziekteverzuim)
  • Heftruck besturen vanuit je rolstol via virtual reality (meer mogelijkheden voor werk = minder ziekteverzuim)
  • Lotgenoten bij elkaar brengen (minder cliënten die na arbeidsongeschiktheid in isoloment raken. Minder isoloment = minder ziekteverzuim)
  • Op elke locatie een vette werkplek creeëren (meer werkplezier = minder ziekteverzuim
  • Fitnessen op elk level, zonder sportschool met spelelement (laagdrempelig en leuk sporten voor iedereen = minder ziekteverzuim)
  • Actievere vorm van gaming en werken (in plaats van naar je beeldscherm staren dynamisch bewegen in een omgeving = minder ziekteverzuim)

Mijn eigen ervaring met Virtual Reality

Sinds een jaar woon ik in Brabant in het prachtige Uden. Het enige nadeel is dat ik nu veel verder weg woon van mijn ouders en mijn vrienden. Voor mij was dat lastig, omdat ik een echte family man ben en goede vriendschappen koester.

Via een vriend ontdenkte ik Virtual Reality. Allereerst was ik skeptisch. Een bril op je hoofd en het idee dat je in een kunstmatige wereld rondloopt sprak mij niet per definitie aan. Wat bij mij eveneens een aversie opwekte is dat ik het idee had dat het als een escape route kon worden gebruikt. Heb je het even niet leuk in de echte wereld? Dan ga je naar Virtual Reality. Dat leek mij geen goed copingsmechanisme.

Toen ik mijn eerste VR-ervaring had, was ik bang voor wat het met mijn psyche zou doen. Ik heb nooit genoten van het gevoel niet verbonden te zijn met familie en vrienden tijdens een mobiel telefoongesprek – waarom zou ik me zo willen voelen in een 3D-omgeving?

Echter ontdekte ik dat VR echt een geweldige manier is om persoonlijke gesprekken te voeren met mensen die zich niet op dezelfde locatie als jij bevinden. Voor mij voelde het alsof mijn familie en vrienden bij mij in de kamer waren. Alsof ik, ondanks dat we weinig mensen door Corona konden zien, toch verbonden waren. Na een aantal weken werd ik steeds enthousiaster.

Een van de meest opwindende dingen van werken met innovatie is dat je de mogelijkheid hebt om deel uit te maken van iets dat net begint, en er dus een integraal onderdeel van wordt.

Welke headset is het meest toegankelijk?

Persoonlijk vind ik de VR headset van Facebook het meest toegankelijk – de Oculus Quest 2. Mocht je het eens willen proberen, dan kan ik deze van harte aanraden. Uiteraard zijn er vele tegenstanders. Zij willen niet via het voormalige Facebook, nu Meta, inloggen in een VR-wereld.

Virtual reality heeft eindeloze mogelijkheden

VR heeft eindeloze mogelijkheden in termen van hoe het kan worden gebruikt in ons dagelijks leven – voor werk, vrije tijd, onderwijs en sociale interacties. Zeker als de sportscholen dicht zijn gebruik ik de headset om interessante trainingsprogramma’s uit te voeren. Ook werk ik nu regelmatig in Virtual reality.

Uiteraard is de technologie in ontwikkeling. Je ziet wel echt dat je je in een virtuele wereld bevindt. Ondanks dat kun je soms een ‘immersed’ beleving ervaren. Dit betekent dat je brein je aan het foppen is. Je denkt werkelijk dat je in een andere wereld aan het begeven bent, zo blijkt ook uit onderzoek.

Als arbeidsdeskundige en gezondheid fanaat kijk ik met zeer veel interesse naar deze technologie. De toepassingen in werk zijn eindeloos. Zo heb ik laatst gewerkt via een programma dat heet: ‘Emmersed VR’. Je koppelt je headset aan je computer thuis en je projecteert je monitoren in een virtual reality wereld. Zonder afbeelding misschien lastig voor te stellen. Kijk daarom even naar de afbeeldingen in dit artikel. Je hebt door deze software simpelweg enkel en alleen een toetsenbord nodig en een kleine laptop. Vervolgens heb je in je VR-omgeving 5 beeldschermen waar je superefficiënt op kan werken.

Het is maar een voorbeeld van hoe VR mogelijkheden voor efficiënt en prettig werken kan vergroten. In de toekomst zie ik het voor me dat we in toekomstige hubs samenwerken met collega’s uit het buitenland. Geen statische beelden, maar daadwerkelijk rondlopen in ruimtes met collega’s.

Voor fysieke beroepen is dit uiteraard lastiger. Echter denk ik dat we ook hier veel innovaties gaan zien. Wellicht meer op gebied van ocumented reality. Een technologie die hologrammen in de echte wereld projecteerd. Meer daarover schrijf ik wellicht in een volgend artikel.

Mijn conclusie over virtual reality

Naar mijn idee is virtual reality een technologie die mensen meer zelfredzaam kan maken op gebied van werk. Thuiswerken leuker maakt en voor meer verbinding kan zorgen met je naasten.

Uiteraard zijn er nog vele obstakels, zoals privacy van je gegevens en verslavingsgevoeligheid voor gamification. Echter zijn naar mijn idee deze problemen nu ook al aanwezig als je kijkt naar social media platforms en games.

Ik zie VR dan ook meer als een upgrade van de huidige digitale wereld die meer gaat brengen dan alleen statisch naar een beeldscherm kijken en in een stoel zitten.

Ik hoop in de toekomst nog meer van de ontwikkelingen mee te maken en samen met cliënten tijdens verzuim en re-integratie VR te gebruiken om hen te helpen in werk.

Mocht je iemand kennen die interesse heeft om VR te implementeren op het gebied van werkefficiëntie of werkplezier dan hoor ik het graag. Ik zou graag willen samenwerken met mensen die net als ik deze technologie willen inzetten om mensen te helpen.

Meer over ons? Neem contact op.

Niels, Specialist sociale zekerheid