Onafhankelijke arbeidsdeskundige?

Een onafhankelijke arbeidsdeskundige inschakelen is belangrijk

In dit artikel geven we tips over hoe je een onafhankelijke arbeidsdeskundige kunt herkennen. Ook geven we inzicht in de beweegredenen van een arbeidsdeskundige. Waarom zou deze wel of juist niet onafhankelijk zijn? Waar moet een onafhankelijke arbeidsdeskundige in ieder geval aan voldoen?

Waarom een onafhankelijke arbeidsdeskundige inschakelen belangrijk is

Meestal wordt een arbeidsdeskundige ingeschakeld rondom het eerste ziektejaar van een (ex-)werknemer. In het kader van de Wet Verbetering Poortwachter is het noodzakelijk een arbeidsdeskundige in te schakelen. Dit om na te gaan of een werknemer nog in zijn eigen, aangepast of ander werk kan werken. De conclusie die de arbeidsdeskundige geeft in het arbeidsdeskundig rapport kan een groot effect hebben op de verdere loopbaan van een werknemer. Ook kan het behoorlijk in de papieren lopen wanneer er een zogenaamd spoor 2 traject wordt geadviseerd. Daarom is het voor werknemer, zowel als werkgever belangrijk dat er een onafhankelijke arbeidsdeskundige wordt ingeschakeld.

Waarom het niet logisch is dat een arbeidsdeskundige niet onafhankelijk is

Perspectief van werkenmer

In de praktijk komt het nog wel eens voor dat een werknemer denkt dat een arbeidsdeskundige niet neutraal is of onafhankelijk. Dit komt, omdat de arbeidsdeskundige wordt betaald door de werkgever.

Als de arbeidsdeskundige niet doet wat werkgever zegt, dan zoekt hij toch wel een andere?

Gelukkig werkt het niet zo als de quote hierboven in de praktijk. Een arbeidsdeskundige die een gekleurd advies geeft en niet vanuit richtlijnen werkt, heeft het risico om een rechtszaak aan zijn of haar broek te krijgen.

Stel dat een werknemer rechtsbijstand heeft en een scherpe jurist ingeschakeld. Die prikt direct door slecht onderbouwde adviezen heen welke worden gebruikt om een onderzoek in een bepaalde richting te duwen. Uiteraard wil een arbeidsdeskundige een rechtszaak of extra problemen met werknemer voorkomen. Er is dus belang om een zo eerlijk mogelijk advies op te stellen.

Perspectief van werkgever

Voor een werkgever is het van belang dat er een goed spoor 2 advies wordt opgesteld. Dit gezien een dergelijk traject voor spoor 2 kostbaar kan zijn. Een spoor 2 is een re-integratietraject waarbij een werknemer wordt begeleid richting ander werk.

Waar op moet worden gelet is dat de arbeidsdeskundige niet aanstuurt op uitvoering van dit traject bij zijn eigen bedrijf. Dit kan namelijk een incentive zijn voor de arbeidsdeskundige om een spoor 2 in te schakelen. Een spoor 2 traject kost gemiddeld zo’n 2.000 tot 4.000 euro.

Uiteraard hoeft een incentive niet altijd een reden te zijn om de neutraliteit van een arbeidsdeskundige aan de kaak te stellen. Zeker niet als blijkt dat spoor 2 zeer voor de hand liggend is. In veel gevallen is het inschakelen van een tweede spoor goedkoper bij de partij die ook het onderzoek heeft uitgevoerd. Het blijft altijd een afweging die je als werkgever moet maken.

De neutraliteit van de arbeidsdeskundige die het traject adviseert is ontzettend belangrijk om onnodige inzet van spoor 2 te voorkomen. Echter, ook op dit vlak is het niet logisch dat de arbeidsdeskundige niet neutraal zou zijn.

Heb je een dergelijk kunstje een keer uitgevoerd, maar een klant krijgt hier lucht van? Dan ben je uiteraard je klant kwijt. Op deze manier wordt geen duurzame relatie opgebouwd. Het is dan ook niet logisch dat een arbeidsdeskundige een dergelijke actie zou ondernemen.

Hoe ben je verzekerd van een onafhankelijke arbeidsdeskundige

Welke opleiding heeft de arbeidsdeskundige gevolgd?

Wat allereerst belangrijk is om na te gaan is of de arbeidsdeskundige een gedegen opleiding heeft gevolgd bij IVA, Saxion Hogescholen of andere instellingen die opleidingen aanbieden. Dit geeft in ieder geval aan dat de arbeidsdeskundige meer heeft geleerd over de ethische richtlijnen die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van het vak.

Registratie

De tweede check is de registratie bij het SRA (https://www.register-arbeidsdeskundigen.nl/). Is een organisatie waar klachten kunnen worden ingediend over arbeidsdeskundigen, zowel als waar de ethiek rondom het vak wordt geformuleerd. Door deze registratie kan worden aangenomen dat arbeidsdeskundigen zich conformeren aan de richtlijnen van het SRA. Het geen waar zij ook voor tekenen. Daardoor is onafhankelijkheid en neutraliteit extra aannemelijk.

Certificering

Als een arbeidsdeskundig gecertificeerd is, dan weet je vrijwel zeker dat je een kundige specialist tegenover je hebt. Als arbeidsdeskundige kun je enkel certificeren als je werkervaring hebt, ontwikkelingspunten haalt en daarbij een overeenkomst tekent waarbij ethische gedragsnormen in staan. Bij het niet nakomen van vereisen voor certificering kan de arbeidsdeskundige deze kwijtraken. Er is dus een extra groot belang om kundig en onafhankelijk te werk te gaan.

Aansturing spoor twee

Als een arbeidsdeskundige aanstuurt op spoor 2 kan het wellicht zo zijn dat dit lucratief is in het kader van het businessmodel van het bedrijf waarvoor hij werkt. Een kanttekening is wel dat dit uiteraard niet altijd zo hoeft te zijn. Als aan de eerste twee voorwaarden wordt voldaan, kan worden gezegd dat er een eerlijk advies wordt gegeven. Bovendien is een werkgever altijd vrij om ergens anders een spoor 2 op te starten

Hoor en wederhoor

Een belangrijk aspect van een arbeidsdeskundig onderzoek is het toepassen van hoor en wederhoor. Dit betekent dat de arbeidsdeskundige na het opleveren van de conceptrapportage de feedback van alle partijen in ogenschouw neemt. Dit zijn de werknemer, de werkgever en eventueel de bedrijfsarts. Het kan altijd voorkomen dat de arbeidsdeskundige vanuit de eerste gesprekken zaken verkeerd interpreteert. Verwerken van feedback waar mogelijk op basis van wederhoor is dan ook belangrijk. Ook is het nodig dat de arbeidsdeskundige een goede argumentatie heeft om de feedback niet te verwerken. Geeft een arbeidsdeskundige geen gehoor na feedback van jou op het concept? Dan werkt deze niet volgens de SRA-richtlijnen.

Checklist onafhankelijke arbeidsdeskundige

  • Heeft de arbeidsdeskundige een gedegen opleiding afgerond?
  • Is de arbeidsdeskundige geregistreerd bij het SRA?
  • Is de arbeidsdeskundige gecertificeerd? (geen must)
  • Past de arbeidsdeskundige hoor- en wederhoor toe
  • Stuurt de arbeidsdeskundige moedwillig aan op spoor 2 zonder duidelijke gronden?

Second opionion arbeidsdeskundig onderzoek

Is er reeds een arbeidsdeskundig onderzoek opgesteld en twijfel je over de uitkomst? Kun je één van de bovenstaande vragen met nee beantwoorden? Dan is het goed om extra informatie in te winnen. Bij Matchvermogen kun je een second opinion aanvragen voor al voor € 595, – Het consult bevat een analyse van de arbeidsdeskundige rapportage, een eerlijk advies over de basis van het rapport en feedbackpunten die je kunt meegeven aan de arbeidsdeskundige. Ook voor een Poortwachter onderzoek, WGA of Ziektewet advies kun je contact met ons opnemen.

Meer over ons? Neem contact op.

Niels, Specialist sociale zekerheid