Arbeidsdeskundige en tweede spoor inzetten. Hoe werkt dit?

In de snel veranderende arbeidsmarkt van vandaag spelen arbeidsdeskundigen en tweede spoor begeleiders een cruciale rol bij het vinden van een bevredigende loopbaan voor mensen met of zonder arbeidsbeperking. De vergrijzende bevolking vraagt ons om werkenden aan het werk te houden. Tevens vraagt het arbeidsongeschikten om langer te participeren in de arbeidsmarkt. Vroegtijdig een arbeidsdeskundige en tweede spoor inzetten heeft de laatste jaren daardoor terrein gewonnen. Hoe eerder starten met re-integratie, hoe beter. In dit artikel gaan we in op waarom we überhaupt een arbeidsdeskundige en tweede spoor inzetten en geven we antwoord op de meest gestelde vragen over arbeidsdeskundig onderzoek.

Wat is de arbeidsdeskundige?

Voordat we verder toelichten hoe een arbeidsdeskundige of het tweede spoor wordt inzet leggen we graag eerst uit wat het werk van een arbeidsdeskundige en een tweede spoor begeleider precies inhoudt.

Een arbeidsdeskundige is een professional die gespecialiseerd is in het helpen van werknemers bij het navigeren op de arbeidsmarkt en het vinden van werk. Een arbeidsdeskundige beschikt over diepgaande kennis van en inzicht in de arbeidsmarkt, met inbegrip van trends in de sector, vereiste vaardigheden en strategieën om werk te vinden. Daarbij is hij/zij opgeleid middels een Post HBO opleiding. Een professionele arbeidsdeskundige is geregistreerd bij het SRA en eventueel aangesloten bij de beroepsvereniging, de NVVA.

Wat doen arbeidsdeskundigen?

In verschillende werkvelden worden arbeidsdeskundigen ingezet. Zo kunnen arbeidsdeskundigen worden ingezet bij verzekeraars, assurantietussenpersonen, via werkgevers en gemeenten. Het hoofdonderdeel van het takenpakket van een arbeidsdeskundige het uitvoeren van arbeidsdeskundig onderzoek. Wij beperken ons in dit artikel op arbeidsdeskundig onderzoek in de Wet Verbetering Poortwachter en Ziektewet. Wil je meer weten over onderzoek voor ondernemers en bij letselschade? Klik dan hier.

In dit poortwachter onderzoek worden de re-integratiemogelijkheden onderzocht in het kader van de Wet Verbetering Poortwachter. De belastbaarheid wordt tegenover de gestelde belasting in de functie gewogen. Dit gebeurd op basis van input van de werknemer, werkgever, de bedrijfsarts. Daaruit komen knelpunten naar voren of juist mogelijkheden om werk te beoefenen.

Arbeidsdeskundigen werken met werkzoekenden van alle niveaus en achtergronden, van starters tot leidinggevende functies, en kunnen begeleiding bieden bij alles van het vinden van vacatures tot het onderhandelen over salarisaanbiedingen. Bijvoorbeeld door een loonwaardeonderzoek uit te voeren.

Arbeidsdeskundige zijn er niet alleen voor de werknemers, maar kunnen ook waardevolle ondersteuning bieden aan werkgevers om terugkeer van personeel naar de werkplek te versnellen. Zij kunnen bedrijven helpen de vaardigheden en kwalificaties te identificeren van de werknemer die nodig zijn om terug te keren naar de huidige werkplek. Bijvoorbeeld met advies over ergonomische aanpassingen.

In het algemeen is een arbeidsdeskundige van onschatbare waarde voor zowel werknemers als werkgevers. Met hun expertise en begeleiding kunnen werknemers met een ziektebeperking sneller terugkeren naar de huidige werkplek.

Wat is het tweede spoor?

Het tweede spoor is een term die wordt gebruikt om het veranderen van loopbaan te beschrijven waarbij van de ene bedrijfstak of baan naar de andere wordt overgestapt door gebruik te maken van bestaande vaardigheden en ervaring en belastbaarheid. De term wordt voornamelijk gebruikt als iemand arbeidsongeschikt is voor spoor 1 (eigen werk of werk bij de eigen werkgever) en dan focust op spoor 2 (focus ander werk bij andere werkgever).

Bij het tweede spoor wordt er vooral gekeken naar de vaardigheden die overdraagbaar zijn tussen verschillende banen en bedrijfstakken, en of werkzoekende in hun huidige baan waardevolle vaardigheden kunnen hebben ontwikkeld die op een nieuw terrein kunnen worden toegepast.

De tweede spoor strategie is bijzonder nuttig voor werkzoekende die geconfronteerd worden met verdringing als gevolg van technologische vooruitgang of veranderingen in hun sector. In plaats van helemaal opnieuw te beginnen, kunnen zij hun overdraagbare vaardigheden identificeren en die gebruiken om een nieuwe loopbaan te beginnen. Ook voor werknemers met een ziekte die hierdoor niet meer kunnen werken door beperkingen op hun huidige werkplek kunnen vaak nog wel in een andere sector aan de slag.

Wie kan een arbeidsdeskundige en tweede spoor inzetten?

Arbodiensten

Arbodiensten zijn organisaties die zich richten op het bevorderen van de gezondheid en veiligheid op de werkvloer. Ze kunnen een arbeidsdeskundige of tweede spoor begeleider inschakelen om bij te dragen aan de beoordeling van de arbeidsmogelijkheden van een werknemer na bijvoorbeeld een arbeidsongeval, ziekte of langdurig verzuim en daarna te plaatsen in passend werk. De arbeidsdeskundige onderzoekt de mogelijkheden voor re-integratie op de werkvloer en geeft advies over eventuele aanpassingen aan de werkplek of werkzaamheden.

Verzekeraars

Verzekeraars hebben belang bij het beoordelen van de arbeidsmogelijkheden en het functioneren van verzekerden na een arbeidsongeschiktheidsclaim. Een arbeidsdeskundige kan in dit geval worden ingeschakeld om de mate van arbeidsongeschiktheid vast te stellen. Ze onderzoeken de functionele beperkingen en de mogelijkheden voor passend werk, zodat de verzekeraar een beslissing kan nemen over de uitkering. Eenmaal zaken vastgesteld? Dan kan de verzekeraar weloverwogen beslissingen maken over schadelastreductie, zoals een tweede spoor inzetten.

Werknemers

Werknemers kunnen een arbeidsdeskundige inschakelen wanneer ze vragen hebben over hun arbeidsmogelijkheden, bijvoorbeeld na een letsel of een chronische aandoening. De arbeidsdeskundige voert dan een onderzoek uit om de beperkingen en mogelijkheden van de werknemer in kaart te brengen. Op basis hiervan kan de arbeidsdeskundige advies geven over aanpassingen op de werkplek, re-integratiemogelijkheden of eventuele omscholing. Het kan de werknemer (of uitkeringsgerechtigde) helpen met het vaststellen van een neutraal oordeel.

Werkgevers

Werkgevers kunnen een arbeidsdeskundige raadplegen wanneer ze geconfronteerd worden met vraagstukken rondom arbeidsongeschiktheid of re-integratie van hun werknemers. De arbeidsdeskundige kan de functionele mogelijkheden en beperkingen van de werknemer analyseren en advies geven over hoe de werknemer het beste kan worden ondersteund in zijn of haar re-integratieproces. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot aanpassingen op de werkplek of het vinden van passend werk binnen de organisatie.

Casemanagers

Casemanagers spelen een cruciale rol in het begeleiden van werknemers tijdens het verzuim- en re-integratieproces. Ze werken nauw samen met arbeidsdeskundigen om de situatie van de werknemer te beoordelen en passende acties te ondernemen. De arbeidsdeskundige biedt expertise en ondersteuning aan de casemanager bij het beoordelen van de belastbaarheid van de werknemer en het ontwikkelen van een re-integratieplan.

Leidinggevenden

Leidinggevenden kunnen de hulp van een arbeidsdeskundige inroepen bij het begeleiden van een werknemer die te maken heeft met functionele beperkingen. De arbeidsdeskundige kan adviseren over mogelijke aanpassingen op de werkplek, herverdeling van taken of het zoeken naar alternatieve functies binnen de organisatie. Dit helpt leidinggevenden om op een doeltreffende manier rekening te houden met de belastbaarheid van de werknemer en zo een positieve werkomgeving te creëren.

Waar op moet worden gelet

Het inzetten van een arbeidsdeskundige kan zoals aangegeven plaatsvinden via verschillende groepen, zoals arbodiensten, verzekeraars, werknemers, werkgevers, casemanagers en leidinggevenden. Elk van deze groepen heeft aandachtspunten bij het inschakelen van een arbeidsdeskundige.

Arbodiensten bieden expertise en samenwerking, maar kunnen de controle en kosten beïnvloeden. Verzekeraars zorgen voor onafhankelijkheid en efficiëntie, maar kunnen zich beperken tot de mate van arbeidsongeschiktheid. Werkgevers behouden controle en kostenbeheersing, maar moeten expertise en objectiviteit waarborgen. Casemanagers faciliteren samenwerking, maar beperken mogelijk de onafhankelijkheid en tijd voor onderzoek.

Leidinggevenden richten zich op werkplekgerichte oplossingen, maar hebben mogelijk beperkt inzicht in bredere re-integratiemogelijkheden. Het is cruciaal om een weloverwogen keuze te maken die aansluit bij de behoeften van alle betrokken partijen en de specifieke situatie van de werknemer. Meestal kan een assurantietussenpersoon het beste adviseren hoe en bij wie je inzet van een arbeidsdeskundig onderzoek moet laten.

Hoe wordt het tweede spoor ingezet?

Eenmaal een arbeidsdeskundig onderzoekrapport? In dit rapport staat dan het volgende:

Beoordeling van vaardigheden: De arbeidsdeskundige beoordeelt de vaardigheden en ervaring van de werknemer/werkzoekende. Dit bestaat uit het identificeren van vaardigheden en sterke punten die kunnen worden toegepast in een nieuwe baan of bedrijfstak.

Beoordeling van belasting/belastbaarheid: gezien de arbeidsdeskundige specialist is op gebied van belasting (dus de last in een functie) tegenover de draagkracht (wat iemand nog aankan) zal de arbeidsdeskundige in zijn arbeidsdeskundig rapport suggesties doen over wat wel en niet mogelijk is en in welke functies de belastbaarheid niet wordt overschreden.

Deze zaken kunnen worden gebruikt om een richting te bepalen in het zoeken naar werk. Dit wordt vervolgens uitgevoerd door de tweede spoor coach. Dit is een coach die gespecialiseerd is in het zoeken naar werk op basis van belastbaarheid en de suggesties van de arbeidsdeskundige.

Hoe vind ik een tweede spoor bedrijf?

Een tweede spoor coach kun je inschakelen via de arbodienst, door op internet op zoek te gaan of via bijvoorbeeld een assurantietussenpersoon. Let wel goed op! Niet alle bedrijven zijn even professioneel. We willen niet doen aan schaamtelijke zelfpromotie, maar let in ieder geval op dat het bedrijf voldoet aan de volgende 5 zaken:

  • Er wordt een poortwachtergarantie gegeven
  • Het is een bedrijf met meerdere medewerkers (als de coach uitvalt moet er continuïteit worden gewaarborgd)
  • Ze stellen professionele rapportages op voor UWV of gebruiken hiervoor software
  • Er is arbeidsdeskundige expertise aanwezig om bij complexe vraagstukken te ondersteunen.

Tja.. het lijkt soms simpel. We starten een re-integratietraject en we gaan iemand aan het werk helpen. Helaas is de praktijk weerbarstig. In veel gevallen is iemand niet geheel belastbaarheid, dit veroorzaakt weinig mogelijkheden of zelfs geen mogelijkheden. Wat doe je dan? En wat ga je doen als iemand niet meewerkt? Allerlei zaken waar je rekening mee moet houden. Doe je dit niet goed, leg je zaken niet goed vast? Dan kan UWV een sanctie opleggen wat gelijk staat aan een jaar langer het loon doorbetalen.

Zo gaat de tweede spoor coach van start

Eenmaal een tweede spoor bedrijf gevonden? De tweede spoor coach gaat dan zo van start.

Kennismaking

Kennismaking: meestal vindt er eerst een kennismaking plaats met de werkgever. Wat zijn alle ins en outs? Welke zaken staan in het arbeidsdeskundig onderzoek? Wat zijn de doelen? Als deze zaken zijn uitgekristaliseerd dan gaat de coach contact opnemen met de kandidaat. Bewustwording is daarbij zeer belangrijk. Zeker als iemand niet het idee heeft dat de loondoorbetaling ooit eindigt kan iemand soms passief in een tweede spoor traject staan. Wet- en regelgeving wordt uitgelegd, de structuur van het traject en de verplichtingen.

Onderzoek

Onderzoek naar nieuwe carrièrepaden: het tweede spoor onderzoekt nieuwe carrièrepaden en vacatures die aansluiten bij de vaardigheden en interesses van de werknemer/werkzoekende. Dit kan inhouden dat hij verschillende industrieën, functies of rollen onderzoekt die goed passen bij de vaardigheden van de werknemer/werkzoekende. Bijvoorbeeld door vragenlijsten in te vullen, gesprekken met de werknemer en jobhunting.

Voorbereiding CV

Voorbereiding cv en sollicitatiebrief: Het ondersteunt de werknemer/werkzoekende bij het opstellen van een cv en sollicitatiebrief. Met nadruk op overdraagbare vaardigheden en ervaring. Dit vergroot de kans om op te vallen bij werkgevers en succesvol over te stappen naar een nieuwe carrière.

Voorbereiding gesprekken

Voorbereiding op sollicitatiegesprekken: de tweede spoor coach biedt ondersteuning bij de voorbereiding op sollicitatiegesprekken, inclusief oefengesprekken en feedback over presentatievaardigheden. Dit helpt de werknemer/werkzoekende om zich zelfverzekerd en voorbereid te voelen tijdens het sollicitatiegesprek voor een nieuwe baan.

Ondersteuning nieuwe baan

Ondersteuning bij on boarding en training: zodra de werknemer/werkzoekende een nieuwe baan heeft, biedt de tweede spoor coach ondersteuning bij het inwerken en trainen. Deze hulp bestaat uit het aanpassen aan de nieuwe werkcultuur, het opbouwen van relaties met collega’s en het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden.

De tweede spoor coach werkt nauw samen met de werknemer tijdens het hele detacheringsproces. Daarbij helpt hij of zij bij elke stap. Het doel is om de werknemer te helpen bij een succesvolle overgang naar een nieuwe carrière. Daarbij is het belangrijk om de lange termijn positie te vergroten door inzicht te krijgen in knelpunten op de nieuwe werkplek.

Wat is belangrijk in het tweede spoor

Zoals aangegeven is het zeer belangrijk om frequent contact te onderhouden met de werkgever of ex-werkgever (in het geval dat iemand in een ziektewet traject zit). Je weet nooit wat er immers

Met wie werkt een tweede spoor begeleider samen opzoek naar een geschikt beroep voor de werknemer?

Tijdens het tweede spoor werkt de tweede spoor begeleider samen met verschillende personen en gebruiken zij verschillende middelen om de carrièreswitch van de werknemer te ondersteunen. De tweede spoor begeleider kan de volgende samenwerkingen starten om een zo goed mogelijk re-integratieresultaat te verwezenlijken:

Loopbaanbegeleiders: Loopbaanadviseurs bieden begeleiding en ondersteuning aan werknemers die loopbaanopties verkennen of een carrièrestap maken. Zij kunnen mensen helpen hun vaardigheden en interesses te beoordelen, nieuwe carrièrepaden te verkennen en loopbaandoelen te ontwikkelen.

Industrie-experts: Industrie-experts kunnen waardevolle inzichten verschaffen in verschillende functies en industrieën, waardoor de tweede spoor experts potentiële carrièrepaden en carrièremogelijkheden kan identificeren.

Vacaturebanken en wervingsbureaus: Vacaturebanken en wervingsbureaus kunnen toegang bieden tot vacatures en de tweede spoor begeleider bij het vinden van vacatures die aansluiten bij de vaardigheden en interesses van de werknemer.

Professionele netwerken: Professionele netwerken, zoals LinkedIn, kunnen een waardevolle bron zijn om in contact te komen met potentiële werkgevers en professionele relaties op te bouwen in een nieuwe sector.

Opleidings- en ontwikkelingsprogramma’s: Opleidings- en ontwikkelingsprogramma’s kunnen de werknemer helpen nieuwe vaardigheden en kennis te ontwikkelen die nodig zijn om te slagen in een nieuwe baan of industrie.

Een tweede spoor begeleider kan gebruik maken van verschillende middelen en werkt samen met andere professionals om de carrièretransitie van de werknemer te ondersteunen. Door met een team van deskundigen en hulpbronnen te werken, kan de werknemer uitgebreide ondersteuning en begeleiding krijgen tijdens het hele proces van plaatsing in het tweede spoor, waardoor de kansen op succes in een andere sector toenemen.

Kun je zo verder?

Kun je zo verder met arbeidsdeskundig onderzoek en spoor 2? Zo niet laat het ons dan weten! Wij helpen je graag verder met vrijblijvend advies waardoor jij de juiste keuze maakt. Tot snel!

Meer over ons? Neem contact op.

Niels, Specialist sociale zekerheid